طراحی دفاتر اداری برای جلوگیری از فرسودگی شغلی بیشتر از آنچه فکر کنیم اهمیت دارد. تحقیقات می گوید بیش از ۷۵% کارمندان دفتری با پدیده افسردگی شغلی درگیرند.
تحقیقات نشان می‌دهد که طراحی هوشمندانه محیط کار می‌تواند تا ۴۵% از نشانه‌های فرسودگی شغلی را کاهش دهد.
در این مقاله، به بررسی جامع نکاتی در طراحی دفاتر اداری برای جلوگیری از فرسودگی شغلی می‌پردازیم که می‌تواند راهگشای بسیاری از سازمان‌ها باشد.
اهمیت نور طبیعی در طراحی دفاتر
تاثیرات فیزیولوژیک نور طبیعی
نورپردازی دفتر کار یکی از حیاتی‌ترین عناصر طراحی سلامت محور است. نور نقش مهمی در سلامت جسمی و روانی کارکنان ایفا می‌کند.
قرار گرفتن در معرض نور طبیعی باعث افزایش ۴۰% در تولید ملاتونین می شود که تنظیم کننده اصلی ریتم شبانه روزی بدن است.
نور طبیعی در فضای کار نه تنها کیفیت خواب را بهبود می‌بخشد، بلکه در تقویت سیستم ایمنی بدن نیز نقش کلیدی دارد. همچنین، نور طبیعی با افزایش ویتامین D، به سلامت کمک‌ها و عملکرد سیستم ایمنی می‌کند.
تاثیرات روانشناختی نور طبیعی
از منظر روانشناختی، نور طبیعی تاثیرات شگرفی بر سلامت روان دارد. مطالعات نشان داده است که دسترسی به نور طبیعی می‌تواند میگرنهای ناشی از نور مصنوعی را تا ۶۳% کاهش دهد. علاوه بر این، بهبود ۲۷ درصدی در عملکرد حافظه کوتاه مدت و افزایش ۵۶ درصدی در رضایت شغلی از سایر مزایای نور طبیعی است.
اگر به طبیعی بودن دسترسی داشته باشید، کمتر دچا رافسردگی فصلی می‌شوید و خلق با ثبات‌تری را تجربه خواهید کرد.
تحقیقات نشان می‌دهد:
- دسترسی به نور طبیعی باعث افزایش ۴۰% تولید ملاتونین می‌شود.
- کاهش ۶۳% در میگرنهای ناشی از نور مصنوعی.
- بهبود ۲۷% در عملکرد حافظه کوتاه مدت.
- افزایش ۵۶% در رضایت شغلی.
روش‌های اجرایی پیشرفته برای بهره برداری از نور طبیعی
۱. استفاده از پنجره‌های هوشمند
پنجره‌های کامپیوتری به شیشه‌های الکتروکرومیک امکان کنترل هوشمند میزان ورودی نور را می‌سازند. این سیستم‌ها با تغییر شفافیت شیشه‌ها به صورت خودکار، شرایط نوری بهینه را در طول روز حفظ می‌کنند.
همچنین با حذف خیرگی و انعکاس‌های مزاحم، محیطی مطلوب برای کار ارائه می‌آورند. شرکت گوگل با استفاده از این فناوری، مصرف انرژی را تا ۴۷% کاهش می دهد.
-
سیستم‌های هدایت نور طبیعی
نصب آینه‌های انعکاسی و لوله‌های نوری برای هدایت نور به نقاط تاریک ساختمان، راهکارهای درمان برای یکنواخت نور طبیعی است. طراحی آتریوم‌های داخلی نیز می‌تواند نور طبیعی را به عمق ساختمان هدایت کند. این سیستم‌ها در دفتر مرکزی اپل با موفقیت اجرا می‌شوند و باعث کاهش ۵۸% در شکایات مرتبط با پیوند با چشم می‌شوند.
نمونه موفق:شرکت گوگل در دفتر مرکزی خود
- ۹۰% فضاهای کاری دسترسی مستقیم به نور طبیعی دارند
- کاهش ۴۷% در مصرف انرژی روشنایی
- افزایش ۳۵% در بهره‌وری کارکنان
- کاهش ۵۸% در شکایات مرتبط با خستگی چشم
فضاهای استراحت و تمدد اعصاب
طراحی فضاهای محیطی باید بر اساس اصول علمی و با توجه به نیازهای واقعی انجام شود.
حداقل ۱۵% از مساحت کل دفتر باید به فضاهای اسکان اختصاصی نیروی انسانی با سرانه ۳ مربع به ازای هر کارمند باشد. برای هر ۲۰ نفر باید یک فضای اقامتی مجزا در نظر گرفته شود تا از ازدحام و شلوغی جلوگیری شود.
تنوع فضایی در محیط
فضاهای فردی برای استراحت و ریکاوری، و فضاهای گروهی برای محیط های اجتماعی هر دو لازمند. فضاهای چند منظوره قابل تغییر ممکن است کاربری‌های مختلفی پیدا کنند.
۱. اتاق‌های خواب کوتاه مدت (نَپ پادها)
این اتاق‌ها باید به عایق صوتی مناسب، سیستم تهویه مستقل و کنترل هوشمند دما و نور باشند. تجهیزات شخصی مانند پتو و بالش‌های مخصوص نیز باید در دسترس باشد. شرکت گوگل با استفاده از این اتاق ها می تواند بهره بری را در ساعات بعد از ظهر تا ۳۵% افزایش دهد.
۲. مکان های اختصاصی برای مدیتیشن
اتاق‌های مدیتیشن با عایق صوتی کامل، نورپردازی قابل تنظیم و سیستم پخش صدای محیطی تجهیز می‌شوند. از عناصر طبیعی مانند گیاهان و استفاده از آبنماهای کوچک برای ایجاد آرامش‌بخش کمک می‌کند.
۳.فضای سبز داخلی
استفاده از گیاهان در فضای‌های کاری باغ‌های کوچک داخلی با تصفیه‌کننده هوا، آبنماهای کوچک و نشیمن‌های راحت، محیطی دلپذیر می‌سازند. نورپردازی طبیعی و تهویه مناسب از عناصر این فضاها هستند.
نمونه موفق: شرکت Airbnb در سانفرانسیسکو
- ۱۸ فضای استراحت متنوع
- کاهش ۳۰% در سطح کورتیزول کارکنان
- افزایش ۴۵% در خلاقیت پس از استراحت
- بهبود ۲۵% در روابط بین همکاران
طراحی دفاتر اداری برای جلوگیری از فرسودگی شغلی؛ ارگونومی
۱. میز کار ارگونومیک
میزهای کار باید با سیستم تنظیم ارتفاع برق باشد . سطح میز عمق مناسب (حداقل ۷۵ سانتیمتر) لبه‌های گرد داشته باشد. سیستم مدیریت کابل برای جلوگیری از شلوغی و بی‌نظمی ضروری است.
۲. صندلی ارگونومیک
صندلی‌های کار باید دارای پشتی با قابلیت تنظیم چند جهت، نشیمنگاه با فوم محافظ‌دار و دسته‌های قابل تنظیم ۴D باشند. پشتی با قابلیت تنظیم نیز برای حفظ سلامت ستون فقرات است.
۳. تجهیزات جانبی ارگونومیک
استفاده از نگهدارنده مانیتور قابل تنظیم، زیرپایی ارگونومیک، موس و کیبورد ارگونومیک و استند لپ‌تاپ قابل تنظیم از ملزومات یک ایستگاه کاری استاندارد است.
نمونه موفق:شرکت Herman Miller
شرکت Herman Miller با طراحی صندلی‌های ارگونومیک Aeron توانسته میزان درد کمر و گردن کارمندان را تا ۶۰% کاهش دهد.
فضاهای کار انعطاف‌پذیر
ایجاد فضاهای کار انعطاف‌پذیر از دیگر نکاتی در طراحی دفاتر اداری برای جلوگیری از فرسودگی شغلی است. این فضاها به کارمندان اجازه می‌دهند محل کار خود را بر اساس نیاز تغییر دهند.
نمونه موفق:دفتر مرکزی Microsoft
دفتر مرکزی Microsoft در ردموند با طراحی فضاهای کار متنوع شامل اتاق‌های خصوصی، فضاهای همکاری و مناطق آرام، رضایت شغلی کارکنان را ۴۵% افزایش داده است.
استفاده از رنگ‌های مناسب
انتخاب رنگ مناسب در محیط کار یکی دیگر از نکاتی در طراحی دفاتر اداری برای جلوگیری از فرسودگی شغلی محسوب می‌شود. رنگ‌ها تأثیر مستقیمی بر روحیه و بهره‌وری کارکنان دارند.
نمونه موفق:شرکت Spotify در استکهلم
شرکت Spotify در استکهلم با استفاده از پالت رنگی سبز و آبی در طراحی داخلی، سطح استرس کارکنان را ۳۵% کاهش داده است.
کیفیت هوای داخلی
بهبود کیفیت هوای داخلی از نکاتی در طراحی دفاتر اداری برای جلوگیری از فرسودگی شغلی است که اغلب نادیده گرفته می‌شود. تهویه مناسب و استفاده از گیاهان می‌تواند تأثیر چشمگیری بر سلامت کارکنان داشته باشد.
نمونه موفق:شرکت Amazon
شرکت Amazon با ایجاد فضای “The Spheres” در سیاتل، که شامل بیش از ۴۰,۰۰۰ گیاه است، توانسته کیفیت هوا را ۹۰% بهبود بخشد و رضایت کارکنان را افزایش دهد.
طراحی آکوستیک مناسب
کنترل صدا یکی دیگر از مهم‌ترین نکات برای جلوگیری از فرسودگی شغلی است. آلودگی صوتی می‌تواند باعث کاهش تمرکز و افزایش استرس شود.
نمونه موفق:دفتر مرکزی LinkedIn
دفتر مرکزی LinkedIn در سانفرانسیسکو با استفاده از پنل‌های آکوستیک و دیوارهای صداگیر، سطح نویز را تا ۶۵% کاهش داده است.
فضاهای اجتماعی و همکاری
ایجاد فضاهای اجتماعی از دیگر نکاتی در طراحی دفاتر اداری برای جلوگیری از فرسودگی شغلی است. این فضاها امکان تعامل و همکاری بین کارکنان را افزایش می‌دهند.
نمونه موفق: WeWork
WeWork با طراحی فضاهای مشترک و کافه‌های داخلی، میزان تعاملات اجتماعی کارکنان را ۷۵% افزایش داده که منجر به کاهش احساس انزوا و فرسودگی شغلی شده است.
امکانات ورزشی و تحرک
یکی از آخرین نکاتی در طراحی دفاتر اداری برای جلوگیری از فرسودگی شغلی، گنجاندن فضاهای ورزشی و تشویق به تحرک است. این امر می‌تواند سلامت جسمی و روانی کارکنان را بهبود بخشد.
نمونه موفق:Apple Park
Apple Park با طراحی مسیرهای پیاده‌روی، باشگاه ورزشی و فضاهای یوگا، میزان فعالیت فیزیکی کارکنان را ۸۰% افزایش داده است.
تکنولوژی هوشمند در طراحی دفاتر
استفاده از تکنولوژی‌های هوشمند در معماری و طراحی داخلی دفاتر اداری کمک خیلی زیادی به بهینه‌سازی شرایط محیطی می‌کند.
نمونه موفق:Deloitte
Deloitte در آمستردام با استفاده از سیستم‌های هوشمند تنظیم نور و دما، مصرف انرژی را ۴۰% کاهش داده و رضایت کارکنان را افزایش داده است.
نگاهی خلاصه به ۱۰ عنصر کلیدی طراحی دفاتراداری
توجه به نکاتی در طراحی دفاتر اداری برای جلوگیری از فرسودگی شغلی می‌تواند تأثیر چشمگیری بر سلامت و بهره‌وری کارکنان داشته باشد. ترکیب عناصر زیر برای دستیابی به بهترین نتیجه ضروری است:
- نور طبیعی و تهویه مناسب
- فضاهای استراحت و تمدد اعصاب
- طراحی ارگونومیک
- فضاهای کار انعطاف‌پذیر
- رنگ‌آمیزی مناسب
- چیدمان مناسب
- آکوستیک مطلوب
- فضاهای اجتماعی
- امکانات ورزشی
- تکنولوژی‌های هوشمند
در زمانه ای که ساعات طولانی کار دارد به یک هنجار تبدیل می‌شود، اهمیت طراحی سلامت محور فضای اداری بیش از پیش شده است. توجه به نکاتی که در این مقاله مرور کردیم، نه فقط تصمیمی استراتژیک برای بهره‌وری نیست. این کار بلکه به نوعی مسوولیت اجتماعی برندها محسوب می‌شود.
منابع:
